Er zijn van die dingen over kleur die iedereen weet. Rood en groen is boeren fatsoen. Zwart kleedt slank af. Zo zijn er veel meer te bedenken. Maar zijn die uitspraken ook allemaal waar? Ik heb 7 feiten en fabels over kleur voor je op een rij gezet. Kun jij meteen je kennis over kleur testen. Wat is volgens jou een feit of een fabel over kleur?
Geel is een warme kleur
Zwart kan altijd
Blauw is de meeste gekozen lievelingskleur
Kleur is universeel
Kleur heeft invloed op onze prestaties
Zwart kleedt slank af
Met rood imponeer je de ander
Geel is een warme kleur – fabel
Inkoppertje, toch? Laat ik je maar meteen een illusie armer maken: geel is niet per se een warme kleur. Als je de kleurencirkel er op na slaat, zit geel weliswaar in het warme deel van het spectrum. Maar niet elke geel is even warm.
Er zijn ontelbaar veel kleuren in de wereld, waarvan wij er maar een deel kunnen onderscheiden. Er zijn heel veel tinten geel te bedenken: maïsgeel, zonnebloemgeel, kanariepietjesgeel, mosterdgeel, citroengeel en ga zo maar door. Een deel daarvan scharen we onder de koele kleuren. Ik heb hier twee gelen voor je naast elkaar gezet. Het bloemenveld is duidelijk warmer dan het vogeltje. Ook citroengeel is een koele tint van geel.
Zo bestaan er van elke kleur warmere en koelere varianten. Net zoals je van elke kleur lichte en donkere tinten hebt. Goed nieuws dus: wat je kleurenpalet ook is, warm of koel, van elke kleur is er wel tint die bij jou past. De enige kleur die altijd warm is, dat is oranje.
Zwart kan altijd – fabel
Dit is wat veel mensen hopen, maar de praktijk is weerbarstiger. Voor sommige mensen is zwart gewoon niet zo’n mooie kleur. Zwart is donker, koel en helder. Daarom komt het in lang niet alle paletten voor. Ben je bijvoorbeeld een klassiek herfsttype, dan is donkerbruin een veel mooiere basiskleur dan zwart. Ook zie je vaak dat naar mate je ouder wordt, zwart een harder effect heeft. Het haalt je mooie punten dan niet naar boven. Sterker nog, na tien jaar te werken als stijlcoach kan ik je vertellen dat er maar weinig mensen zijn voor wie zwart echt een topkleur is. Als je naar uiterlijk kijkt tenminste. Persoonlijkheid, kleurbehoefte en gelegenheid spelen ook mee. Zwart heeft iets mysterieus en krachtigs over zich. Het straalt onafhankelijkheid uit. Aan de andere kant laat je er maar heel weinig van jezelf mee zien. Dat kan soms heel prettig zijn, maar als je wil laten zien hoe capabel, leuk, enthousiast en oorspronkelijk je bent, dan zijn er andere kleuren die jouw boodschap veel beter ondersteunen.
Blauw is de meeste gekozen lievelingskleur – feit
Overal om ons heen is kleur en de kleur die we het allervaakst zien is misschien wel blauw. Geen wonder dat we universeel het meeste van deze kleur houden. Echt waar, wereldwijd wordt blauw het vaakst genoemd als lievelingskleur.
Blauw is de kleur van de lucht en de zee. Deze kleur is er gewoon altijd. Zelfs op regenachtige dagen is er vaak nog wel een stukje blauw te zien. Blauw boezemt ons vertrouwen in, het geeft onze visie voor de toekomst vorm en stimuleert onze creativiteit.
In Nederland houden we nog net iets meer van blauw dan in de rest van de wereld.
Kleur is universeel – fabel
Over deze stelling kun je boeken vol schrijven! Ik zal het kort houden: kleur is overal in de wereld aanwezig en daarmee universeel. Maar de manier waarop wij kleuren zien, benoemen en duiden, daar is het laatste woord nog niet over gezegd. In elk geval heeft niet elke taal voor elke kleur een woord. Waarom? Mogelijk omdat kleur niet overal op dezelfde manier wordt waargenomen. De stand van de aarde ten opzichte van de zon maakt dat licht (en daarmee kleur) anders gezien wordt rond de evenaar dan op bijvoorbeeld het noordelijk halfrond. Ook is er een theorie die verklaart dat het onderscheiden van kleuren niet in elke cultuur relevant is. Zo zouden Eskimo’s vele woorden voor sneeuw (of eigenlijk wit) hebben, omdat hen dat iets zegt over hun leefomgeving. Bij ons maakt de exacte kleur van de sneeuw niet uit. Sneeuw is sneeuw en hoe vaak sneeuwt het nou helemaal?
Dan hebben we het nog niet over verschillende symbolieken gehad: waar in West-Europa zwart de kleur van rouw is, is dat in China wit. Veel landen (waaronder India en Japan) kennen tradities die voorschreven (of dat soms nog doen) dat je bepaalde kleuren niet mag dragen als je niet tot een bepaalde kaste behoort of een specifieke tree op de sociale ladder hebt bestegen.
Een muzikale kennis van me die in Bretagne heeft gewoond vertelde me een mooie anekdote over hoe regionaal kleur soms is. Ergens aan de Bretonse kust staat een blauw huis met de naam “La maison vert”. Dat is natuurlijk een beetje mal, een huis groen noemen en het vervolgens blauw verven. Tot je je verdiept in de Bretonse taal. In het specifieke dialect van die streek is het woord voor groen gelijk aan het woord voor de zee. En wie aan de Atlantische kust is geweest weet dat de oceaan groen kan lijken, ook heel blauw kan ogen en soms wat grijzer lijkt.
Kleur heeft invloed op onze prestaties– feit
Wie denkt dat kleur, maar gewoon kleur is en verder geen invloed op ons heeft, moet de Stroop-test maar eens doen. Daarbij worden de woorden rood, blauw, groen etc. geprojecteerd en moet je zo snel mogelijk het woord hardop zeggen. Dat gaat supersnel en gesmeerd als het woord in zijn eigen kleur gedrukt staat. Maar is het woord blauw bijvoorbeeld in de kleur groen weergegeven, dan neemt onze reactietijd aanzienlijk toe. Onze hersenen vinden dat maar verwarrend. Uit deze test blijkt dat kleur invloed heeft op ons reactievermogen.
Ook uit andere onderzoeken bleek kleur van belang op onze prestaties. Zo weten we intussen dat als je de instructies van een test in het rood schrijft, mensen de test sneller invullen, maar daarbij meer fouten maken. Sterker nog, uit diverse onderzoeken blijkt dat rood gewoon niet zo best is voor onze intellectuele prestaties.
De ondertoon van een kleur doet ook veel. Zo hebben we in een ruimte met warme kleuren het gevoel dat de tijd sneller verstrijkt en vergroten warme kleuren ons werkplezier en onze productiviteit.
Zwart kleedt slank af – feit (en een klein beetje fabel)
Het internet staat er vol van: als je een paar kilo lichter wil lijken, moet je van top tot teen in het zwart. Dat klopt wel, maar vertelt niet het hele verhaal. Ditzelfde effect kun je namelijk krijgen met andere kleuren. Bovendien zijn er andere foefjes die de truc nog veel beter doen.
Van top tot teen in zwart kleedt slank af, omdat je door het gebruik van één kleur optisch meer lengte creëert. Je benadrukt lengte en daarmee camoufleer je als vanzelf de breedte. Dat kan met elke kleur!
Daarnaast vangen donkere kleuren minder de aandacht dan lichte kleuren. Daar kan je heel slim mee spelen, niet alleen in het zwart maar ook in chocoladebruin, donkerblauw, diep groen en noem maar op. Helemaal in één donkere kleur en dan een felle opvallende ketting die alle aandacht krijgt. Dat werkt fantastisch.
Met rood imponeer je de ander – feit
Heb je wel eens rood gedragen om sterker over te komen? Dan ben je goed bezig, mits je degene tegenover je wil imponeren. Politici als Donald Trump weten dat feilloos in te zetten. Wat doet zo’n rode stropdas nu eigenlijk met ons? De kleur rood activeert ons reptielenbrein. Hierdoor worden onze zintuigen op scherp gezet en zal ons brein er alles aan doen om de kans dat we falen of gevaar lopen te verkleinen. Het zal je dan ook niet verbazen dat rood die delen van de hersenen activeert die horen bij vermijding. Word je met rood geconfronteerd, dan wordt angst getriggerd en ga je dus op safe spelen. Terwijl de drager van rood juist meer kracht ervaart door deze kleur.
Rood imponeert niet alleen. Het heeft veel meer eigenschappen. Zo is het ook de kleur van passie en ambitie, verleiden en liefde, snelheid en beslissen. Het is een kleur vol actie en heeft daarmee ook zeker zijn positieve kanten. Ben je dol op deze sprankelende kleur, voel je dan vooral niet bezwaard rood te dragen, maar gebruik de kleur op een manier die past bij de situatie.
Met kleur vertel je een verhaal
Met deze feiten en fabels op een rij zie je dat de keuze van kleur wat minder vrijblijvend is dan je misschien dacht. Een kleur kan je prachtig of minder goed staan. Maar met kleur communiceer je ook over wie je bent en wat je wil. Om de kleuren die je draagt of gebruikt voor je branding in overeenstemming te krijgen met je uiterlijk, je persoonlijkheid en de boodschap die je wil overbrengen, nodig ik je van harte uit langs te komen voor een allround kleurensessie. Tot snel!
