Ik zie het op socials steeds meer voorbij komen: de voors en tegens van textielcontainers. Zo deelde ik laatst op insta een video van de NOS over tweedehands textiel dat als afval eindigt op de kusten van Ghana. Hoe frustrerend is dat?! Je probeert op een verantwoorde manier je kleding weg te doen, zodat het een tweede leven krijgt, maar nadat de klep van de container dicht gaat, weet je eigenlijk niet wat er gebeurt met je kleding. Dus is het gebruik van textielcontainers duurzaam? Hier vind je een kort overzicht: wat te doen met je ouwe schoen (en ander textiel).
Wat gebeurt er met tweedehands textiel?
Het is heel simpel, zou je denken. De textiel wordt verzameld in containers. De inhoud gaat naar sorteercentra. Daar wordt gekeken wat draagbaar is en wat stuk en versleten is, wordt gerecycled tot bijvoorbeeld isolatiemateriaal. Klinkt goed toch? Helaas zijn er twee problemen: de hoeveelheid en de kwaliteit. We hebben veel te veel textiel over (zowel draagbaar als niet draagbaar). Er is binnen Nederland en zelfs niet binnen Europa markt voor zoveel tweedehands kleding. Daarom wordt het naar bijvoorbeeld Afrika verscheept. Daar is de markt ook al tamelijk overspoeld en in sommige landen zoals Ethiopië is er zelfs een import verbod, omdat de tweedehands kleding de lokale kledingindustrie om zeep helpt. Lokale makers gaan failliet terwijl wij tweedehands kleding van steeds slechtere kwaliteit kwijt proberen te raken. Juist in de video van de NOS wordt pijnlijk duidelijk dat we het afval probleem verplaatsen. Aan de andere kant is het gebruik van kledingcontainers nog altijd duurzamer dan het textiel afval in Nederland verbranden (wat gebeurt als je het bij het restafval gooit). Die containers zijn dus zeker niet 100% slecht.
In de korte docu Goodwill Dumping wordt het proces van textielbak tot verkoop in Kenia in beeld gebracht. Sommige Kenianen zijn er blij mee en maken er prachtige dingen van, anderen kost het hun business.
Hoe kun je duurzaam recyclen?
Laat je de moed niet in de schoenen zakken. Er zijn nog steeds mogelijkheden om op een verantwoorde manier van je oude kleding af te komen. Hier zijn mijn 6 tips voor jou!
Tip 1:
Het begint allemaal met minder en bewuster consumeren. Wereldwijd kopen we tonnen en tonnen kleding per jaar en gooien even zoveel weg. In Nederland gooien we elk jaar zo’n 238 miljoen kilo textiel weg. Niet per se omdat het versleten is, maar omdat we er op uitgekeken zijn of het soms nooit gedragen hebben. Als we minder kopen, hoeven we ook minder te recyclen.
Tip 2:
Kledingliefde! Als jij verliefd bent op je kleding, zal je het langer dragen en er beter voor zorgen. Daarom is het best interessant om je kledingstukken een cijfer te geven. De spark joy voel je niet bij een kledingstuk dat net een zesje haalt, die voel je bij een 8, 9 of 10. Dit is eigenlijk de enige kleding die je wil dragen, want zoals een van mijn cursisten wijs zei: “als je je kleding maar een zes geeft, hoe kun je jezelf dan meer dan een zes voelen als je het draagt?” En met kledingliefde ga je ook meteen voor kwaliteit, want je wil niet dat je lievelingen het na 10 keer wassen opgeven. Mocht je het dan toch ooit wegdoen, dan heeft de volgende gebruiker tenminste ook iets van kwaliteit. Win, win, win, win.
Tip 3:
Eigenlijk in het verlengde van de vorige tip: Zorg goed voor je kleding. Heel veel kleding gaat minder lang mee dan mogelijk, omdat we niet goed op kleur of materiaal sorteren, voor een verkeerd wasprogramma of wasmiddel kiezen of omdat we niet weten hoe we specifieke vlekken moeten verwijderen. Zonde! Is onverhoopt je kleding gekrompen, maar is de stof nog goed? Maak er dan iets moois van tijdens de naailessen.
Tip 4:
Check je merk. Er zijn heel veel modemerken die voor de productie al weten dat ze 1/3 van de collectie niet verkopen (en dus vernietigen of dumpen). Overproductie en een deel niet verkopen is goedkoper dan een reële oplage. Dat is pure verspilling van grondstoffen. Wil je weten of jouw favoriete merk goed bezig is, kijk dan eens op Good on You, ook voor een ethische keuze.
Tip 5:
Zorg dat je kleding zo lokaal mogelijk herbestemd. Geef het aan je buurvrouw, verkoop het via Vinted of een vintage winkel in de buurt, organiseer een kledingruilavond. Zo zorg je dat de footprint van je tweedehandskleding zo klein mogelijk is. En je weet dat je kleding weer gedragen wordt, en niet als verscheept afval eindigt. Er zijn ook goede doelen die lokaal herbestemmen. Zo zet het Leger des Heils zich (naar eigen zeggen) in voor transparantie over textielverwerking en probeert de textiel binnen Europa een nieuwe bestemming te geven. De kledingbank verzamelt kleding voor mensen in Nederland. Maar realiseer je: ook hier is er een stortvloed van tweedehandstextiel, waarvan het meeste van matige kwaliteit. Dus wees kritisch met het herbestemmen van je eigen items.
Tip 6:
Alle textiel (dus ook stuk en versleten) mag in de container. Vaak staat er groot op de containers dat kleding schoon en heel moet zijn, want dat is waar het meeste geld aan verdiend wordt. Maar ook (of misschien wel juist) je kapotte sokken kunnen prima een tweede leven krijgen in bijvoorbeeld vulling voor autostoelen. Op Milieu Centraal vind je meer info over wat wel en niet in de container mag.
