Er zijn van die termen die ik liever vermijd. Ze kriebelen een beetje als ik ze uitspreek en missen daardoor overtuigingskracht. In de essentie zijn ze wel goed, maar toch geven ze me een gevoel van onbehagen. Wat is dat toch met die woorden? Neem nou “de beste versie van jezelf” zijn of worden. In theorie sta ik daar achter: werken aan jezelf zodat je je persoonlijke welzijn vergroot. Toch komt het nooit echt lekker uit mijn mond: de beste versie van jezelf. Als ik ze uitspreek krijg ik spontaan de neiging mezelf een beetje te verstoppen. Als ik er over nadenk, weet ik wel waardoor dat komt. De korte samenvatting: “de beste versie van jezelf” klinkt als een product van onze wegwerpmaatschappij. Terwijl er in wezen iets heel moois en waardevols mee wordt aangeduid.
Er is maar één ik
Het zijn twee dingen die voor mij wringen. Ten eerste het woord “versie”. Dat impliceert er meerdere versies van een persoon zijn. Alsof je een klad- en een eindversie hebt. Alsof je nog even wat kan sleutelen aan de vorige versie van jezelf en dan de nieuwe, verbeterde, beste versie van jezelf kunt uitdraaien, waar alle foutjes uitgehaald zijn. Versie maakt ons statisch. Alsof we nu nog van alles moeten en straks af zijn. Als verschillende edities die los van elkaar te zien zijn of die je zou kunnen schrappen. Versies stoppen ons in een hokje: Toen was ik deze afgebakende entiteit en straks ben ik een andere afgebakende entiteit. Dan ben ik klaar en hoef ik niks meer aan mezelf te doen. Zo werkt het natuurlijk niet. Je ontwikkelt je als mens. Vijftien jaar geleden stond ik anders in het leven en keek ik anders naar mezelf dan nu. En vanaf dit punt zal ik me weer verder ontwikkelen. Maar ik blijf één en dezelfde Dorine.
Je doet al(tijd) je best
Het woordje “beste” vind ik ook lastig. Ergens denk ik dat wel altijd de beste versie van onszelf zijn. Niemand gaat moedwillig ongelukkig zitten zijn, toch? De Do waartoe ik tot nu toe ben uitgegroeid doet haar stinkende best. Ongetwijfeld zit er meer in me dan er nu uitkomt, maar ik geloof dat we – ondanks alle beroerde levenskeuzes die we soms maken – echt ons best doen om te roeien met de riemen die we hebben. Dus met “de beste versie van jezelf” geef je aan dat je nu niet je best doet? En klinkt het meteen alsof je heel wat moet presteren (in een maatschappij waarin we de lat al zo hoog hebben gelegd). Ik denk zelf meteen aan de (sociale) media, waarop we zien hoe strak, leuk, knap, succesvol, gedisciplineerd of vrij anderen zijn. Ideaalbeelden die niet laten zien dat het leven niet altijd leuk is. Dat er ook ziekte, verlies, frustratie is. Op hoog niveau jezelf zijn, zodat het leven altijd leuk is. Topsport. Natuurlijk is dat niet wat bedoeld wordt met “de beste versie van jezelf”. Er zit veel meer essentie in. Misschien is dat wel wat me stoort: dat we het niet over de essentie hebben.
Wat maakt nou eigenlijk dat je de beste versie van jezelf bent? Wat betekent dat concreet? Waarom zou je eraan beginnen?
De beste versie van jezelf worden is werken aan jezelf om je psychologische welzijn te vergroten. Simpel gezegd: je leven wordt er prettiger van. Uit de fijne dingen in het leven haal je meer geluk en met de vervelende dingen kun je beter omgaan. Stabiliteit en levensvreugde. Daar doen we het voor.
Om dat te bereiken helpt het als je een ankerpunt vindt in jezelf. Je vindt houvast in jezelf in plaats van de wereld om je heen en bent daardoor minder snel uit je doen door veranderingen of onverwachte gebeurtenissen. Dat maakt je veerkrachtiger. Poezen zijn hier heel goed in. Die kunnen zich oriënteren in de ruimte. Of ze nu vaste grond onder hun voeten hebben of niet. Ze hebben een balanspunt in zichzelf. En daardoor komen ze altijd op hun pootjes terecht (echt waar!).
Zo kunnen wij ook op onze pootjes terecht komen door onze waarden te kennen en daarnaar te handelen. Wat is voor jou belangrijk in het leven? Wat brengt je rust? Waar gaat je hart van open staan? En hoe kun je hiernaar handelen? Dat laatste zal niet altijd direct gemakkelijk voelen. Het geeft wat groeipijn. Al was het maar omdat de buitenwereld nog even moet wennen aan je nieuwe gedrag: dat je bijvoorbeeld vaker nee zegt of een vast moment van de dag vrijmaakt voor jezelf om te journalen en dan even niet beschikbaar bent voor je gezin. Het vraagt vaak doorzettingsvermogen om van je nieuw hervonden waarden een gewoonte te maken, maar dan heb je ook wat. Veerkracht, eigenheid, zelfinzicht.
Ontspannen jezelf zijn
Met die drie ingrediënten kun je ontspannen jezelf zijn. Weten wie je bent en waarom je de dingen doet zoals je ze doet. En dat het oké is dat anderen het anders doen, dat iedereen zijn eigen keuzes maakt. Het maakt dat je jekker achterover kunnen hangen in wat jou eigen maakt en erop kunt vertrouwen dat dat genoeg is.
Op die manier wil ik heus wel de beste versie van mezelf zijn. Alleen past het bij mijn persoonlijke waarden om dat “ontspannen jezelf zijn” te noemen. Dat geeft voor mij meer diepgang en tegelijkertijd lucht. Zo leer ik door woorden die kriebelen ook weer wat over mezelf.
